Mae Chwaraeon Cymru wedi dyfarnu £1m i helpu cyfleusterau clybiau chwaraeon cymunedol i ddefnyddio ynni'n fwy effeithlon – gan arbed miloedd o bunnoedd i glybiau gan sicrhau budd i’r amgylchedd hefyd.
Mae pum deg wyth o glybiau chwaraeon ledled Cymru wedi cael Grant Arbed Ynni y byddant yn ei ddefnyddio i dalu am fesurau a fydd yn lleihau eu biliau cyfleustodau yn sylweddol.
Bydd mwy na hanner y clybiau a lwyddodd i sicrhau’r arian yn gosod paneli solar, tra bydd eraill yn gwella eu systemau insiwleiddio, yn gosod goleuadau LED a synwyryddion symud arbed ynni, yn gwella eu systemau gwresogi a dŵr poeth, yn ogystal â sicrhau ffynonellau dŵr cynaliadwy.
Roedd clybiau'n gallu gwneud cais am grantiau hyd at uchafswm o £25,000.
Meddai Brian Davies, Prif Swyddog Gweithredol Chwaraeon Cymru: “Mae’n wirioneddol bwysig i ni fod gan Gymru glybiau chwaraeon sy’n gynaliadwy'n ariannol a all fod o fudd i’r cymunedau y maent yn eu gwasanaethu drwy ddarparu gweithgareddau fforddiadwy.
“Fodd bynnag, mae llawer o glybiau chwaraeon sy’n rhedeg safleoedd wedi cael trafferth mawr oherwydd effaith ariannol yr argyfwng costau byw, felly rydym yn falch iawn o allu cefnogi eu syniadau ar gyfer lleihau eu defnydd o ynni a allai arbed symiau sylweddol o arian iddynt yn y tymor byr a'r tymor hir. At hynny, mae datblygiadau arloesol o'r fath hefyd yn helpu i gyfrannu at yr argyfwng hinsawdd.
“Rydym yn hyderus y bydd yr elw ar ein buddsoddiad o £1m sawl gwaith yn fwy na hynny o ran yr arbedion ariannol cyffredinol i glybiau, gan eu helpu i gadw cost chwaraeon mor isel â phosibl i gyfranogwyr.”
Ymhlith yr ymgeiswyr llwyddiannus roedd Clwb Rygbi’r Rhyl, a gafodd grant o £20,473 i osod paneli solar ac mae disgwyl iddynt arbed tua £4,500 y flwyddyn i’r clwb tra hefyd yn lleihau ei ôl troed carbon.
Bydd Clwb Golff Penarlâg yn defnyddio ei grant £22,996 i osod system newydd i ddal ac ailgylchu dŵr glaw fel y gellir ei ddefnyddio i olchi'r peiriannau amrywiol a ddefnyddir yn y clwb golff, fel tractorau, peiriannau torri gwair a bygis. Bydd hyn yn lleihau dibyniaeth y clwb ar ddŵr prif gyflenwad yn fawr.
Yng Nghlwb Tenis Lawnt Parc Stow yng Nghasnewydd, mae'r gwres ar hyn o bryd yn dianc o'r clwb yn gynt na serfiad Novak Djokovic. Diolch i’w uchafswm grant o £25,000, byddant yn uwchraddio eu ffenestri a’u drysau, yn gosod goleuadau LED arbed ynni yn eu lle, yn prynu gwresogydd dŵr poeth newydd, ac yn gosod paneli solar ynghyd â storfa batri.
Ychwanegodd Brian: “Dyma’r tro cyntaf erioed i ni gynnig Grant Arbed Ynni. Yn seiliedig ar y galw y mae clybiau wedi’i ddangos i gael cefnogaeth o’r fath, gan gydnabod manteision amgylcheddol ac ariannol mesurau arbed ynni, rydym yn obeithiol y byddwn yn gallu dyfarnu mwy o’r grantiau hyn yn y dyfodol.”
Mae’r holl grantiau wedi bod yn bosibl diolch i gyfanswm o £10.3m o gyllid cyfalaf gan Lywodraeth Cymru ar gyfer 2023-24, sydd wedi’i ddyrannu i Chwaraeon Cymru.
Dywedodd Dawn Bowden, y Dirprwy Weinidog y Celfyddydau, Chwaraeon a Thwristiaeth: “Mae’n wych gweld y cyllid yn cael ei ddyrannu ar draws y wlad i ystod eang o glybiau chwaraeon. Heb unrhyw arwydd bod costau byw a chostau busnes am ostwng yn fuan - mae’n hollbwysig ein bod yn helpu ein clybiau chwaraeon i ddod yn fwy cynaliadwy yn ariannol ar gyfer y dyfodol, fel y gallant barhau i wasanaethu ein cymunedau a chadw pobl yn actif.”