Skip to main content

4. Ble ydyn ni nawr?

Beth ydym ni wedi'i wneud hyd yma

Mae ein Polisi Amgylcheddol wedi bod ar waith ers sawl blwyddyn, gan nodi ein hymrwymiad i leihau ein heffaith ar yr amgylchedd drwy ailgylchu, lleihau ynni ac ystyried effeithiau amgylcheddol penderfyniadau prynu.

Mae prosiectau penodol a gynhaliwyd i leihau allyriadau carbon o weithrediadau ac i warchod neu wella bioamrywiaeth yn cynnwys y canlynol:

  • Mae’r goleuadau ar draws ein stad wedi’u huwchraddio i LEDs ynni isel fel rhan o raglen adnewyddu dreigl. Ar hyn o bryd mae tua 80% o'n gosodiadau golau wedi'u newid i LED.
  • Mae paneli solar wedi’u gosod ar y to ym Mhlas Menai yn 2020 a 2021, gyda dwy res yn gwneud cyfanswm o 100kW bellach wedi’u gosod. Mae'r rhain yn cynhyrchu trydan ar gyfer y safle, gan leihau'r ddibyniaeth ar y grid trydan a thorri costau rhedeg.
  • Yn fwy diweddar, mae’r boeleri olew ym Mhlas Menai wedi’u symud, a chyfuniad o bympiau gwres ffynhonnell daear a ffynhonnell aer wedi’u gosod yn eu lle. Daeth y rhain yn weithredol yn 2023, gan leihau ein hallyriadau o danwyddau ffosil.
  • Mae ailgylchu wedi’i hyrwyddo’n fawr ar ein safleoedd ni, yn enwedig ym mwytai a chaffis y staff.
  • Mae gardd flodau gwyllt wedi’i sefydlu ger y cae rygbi / pêl droed glaswellt yng Nghanolfan Genedlaethol Chwaraeon Cymru, Caerdydd.
  • Mae’r defnydd o blaladdwyr wedi’i leihau’n sylweddol er mwyn diogelu’r amgylchedd.
  • Mae Chwaraeon Cymru wedi cefnogi ariannu bwïau uwchsonig i reoli algâu gwyrddlas heb gemegau niweidiol yn Sir y Fflint.
  • Mae’r Ganolfan Awyr Agored Genedlaethol ym Mhlas Menai yn cynnal nifer o gyrsiau addysg amgylcheddol ar Gulfor Menai. Mae coetir sy’n cael ei reoli wedi cael ei blannu ar y safle ac mae dwsin o focsys adar yn eu lle i ddenu rhywogaethau brodorol.
  • Mae’r trac sgiliau beicio mynydd ym Mhlas Menai wedi’i hen sefydlu gyda blodau gwyllt i annog gwenyn a glöynnod byw. Mae’r torri gwair yn yr ardal hon yn cael ei gadw i'r lleiafswm sydd ei angen hefyd, i alluogi beicwyr i feicio’n ddiogel ar y trac.
  • Mae rhaglen ysgolion Plas Menai yn cynnwys cyfle i blant a phobl ifanc gynorthwyo gyda glanhau traethau, gan godi ymwybyddiaeth o effaith llygredd a gwastraff.
  • Wrth ddatblygu ein Cynllun Cynaliadwyedd Amgylcheddol, rydym wedi dechrau ymgysylltu â phartneriaid i ddeall anghenion uniongyrchol y sector chwaraeon. Bydd hyn yn ei dro yn sail i’n cynlluniau gweithredu graddol. Rydym hefyd wedi symud ymlaen gyda nifer o gyfleoedd cydweithredol, gan ymgysylltu â chyrff eraill yn sector chwaraeon y DU, dosbarthwyr y Loteri Genedlaethol a Chyrff Cyhoeddus a Noddir gan Lywodraeth Cymru. Mae hyn eisoes yn ein helpu ni i ddiwallu anghenion y sector yn well.
  • Rydym yn adrodd ar ein hôl troed carbon i Lywodraeth Cymru bob blwyddyn. Rydym wedi ymgysylltu ag is-adran Newid yn yr Hinsawdd Llywodraeth Cymru i helpu i wella manwl gywirdeb ein hadroddiadau. Ceir rhagor o fanylion am ein heffaith amgylcheddol yn ein Hadroddiad Blynyddol.

Ein Llinell Sylfaen

Cyfrif ein hôl troed carbon sefydliadol a deall y lleoliadau lle ceir llawer o allyriadau allweddol yw'r cam cyntaf i leihau ein heffaith ar yr amgylchedd. Rydym wedi gweithio gyda’r Ymddiriedolaeth Garbon i gyfrifo ein hôl troed carbon ar gyfer blwyddyn ariannol 2019-20 gan ddefnyddio’r fethodoleg Protocol Nwyon Tŷ Gwydr.

Siart cylch yn mesur gwahanol fathau o allyriadau carbon o'r cyfnod sylfaen. Mae’r siart yn dangos bod 20% o allyriadau Chwaraeon Cymru yn sgôp 1, 14% yn sgôp 2 a 66% yn sgôp 3.
  • Defnyddiwyd 2019-20 fel blwyddyn sylfaen i ddeall ôl troed carbon Chwaraeon Cymru yn y cyfnod cyn pandemig.
  • Nwyddau a gwasanaethau a brynir (wedi’u cynnwys o fewn allyriadau Cwmpas 3) sy’n cyfrannu fwyaf at ein hôl troed carbon – 1,172 tCo2e a 43% o’n hallyriadau. Mae hyn yn nodweddiadol ar draws pob math o sefydliad.
  • Mae tanwydd ar gyfer ein hadeiladau (trydan, nwy ac olew) wedi’i gynnwys o fewn Cwmpas 1, 2 a 3 gan gyfrannu 40% o’n hallyriadau carbon.
  • Roedd gweithwyr yn cymudo (wedi’u cynnwys o fewn allyriadau Cwmpas 3) yn gyfanswm o 358 tCO2e ac mae’n cynrychioli 13% o’n hallyriadau carbon. Lleihawyd cymudo yn ystod y pandemig ond caiff ei wrthbwyso’n rhannol gan ofyniad newydd i gynnwys effaith carbon gweithio gartref.
  • Ers y cyfnod sylfaen, mae Chwaraeon Cymru wedi gweithio gyda’r Ymddiriedolaeth Garbon i wella prosesau casglu data, gan sicrhau bod ein hallyriadau yr adroddir arnynt yn cael eu cynrychioli’n gywirach.
  • Mae newidiadau eraill ers 2019-20 yn cynnwys gwelliannau i’n defnydd o ynni a ysgogir gan waith ynni gwyrdd ym Mhlas Menai.

* Yn unol â’r gofynion Adrodd Carbon, nid yw hyn yn cynnwys gwariant sy'n ymwneud â buddsoddiadau mewn partneriaid.

Y Dyfodol – Busnes Fel Arfer

Rydym wedi gweithio gyda'r Ymddiriedolaeth Garbon i ddeall maint yr her yn y dyfodol. Mae’r siart isod yn mapio trywydd allyriadau carbon Chwaraeon Cymru. Mae hyn yn ystyried y penderfyniadau a wnaed ers y llinell sylfaen, fel gosod y pwmp gwres ffynhonnell daear yn ei le, a gostyngiad yn nifer y staff sy'n cymudo oherwydd gweithio gartref.

Siart lliw sy'n dangos cyfran y gwahanol allyriadau yn ôl tanwydd a ragwelir yn y dyfodol hyd at 2030. Mae'n dangos gostyngiad cychwynnol mewn allyriadau caffael erbyn 2020, gostyngiad mewn allyriadau trydan erbyn 2022 a dileu allyriadau olew nwy erbyn 2022. Y tu hwnt i 2022, mae'r rhan fwyaf o allyriadau yn gyson. Mae'r siart hefyd yn dangos y trywydd sydd ei angen i gynnal cynhesu byd-eang o fewn 1.5 gradd erbyn 2030. Mae'r siart yn dangos y bydd Chwaraeon

Mae angen gostyngiadau sylweddol mewn allyriadau carbon i gyflawni'r uchelgais sero net erbyn 2030. Bydd y lefel hon o ostyngiad yn gofyn am newidiadau i'n ffyrdd o weithio a newid llwyr mewn rhai meysydd o'n gweithgarwch.

Bioamrywiaeth

Bioamrywiaeth yw'r amrywiaeth o fywyd a geir ar y ddaear ac mae'n cynnwys pob rhywogaeth o blanhigion ac anifeiliaid. Mae ecosystemau cydnerth yn dibynnu ar fioamrywiaeth ac yn sail i les economaidd, cymdeithasol, diwylliannol ac amgylcheddol.

Cymru Gydnerth

Mae Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol yn diffinio’r nod i Gymru ddod yn ... “cenedl sy’n cynnal ac yn gwella amgylchedd naturiol bioamrywiol gydag ecosystemau gweithredol iach sy’n cynnal cydnerthedd cymdeithasol, economaidd ac ecolegol a’r gallu i addasu i newid.”

Fel y nodwyd uchod, mae Chwaraeon Cymru wedi ymgorffori prosiectau allweddol i gynnal neu wella bioamrywiaeth mewn gweithgareddau ar ein safleoedd.

O arwyddocâd arbennig mae prosiectau i sefydlu ardaloedd blodau gwyllt ar draws ein safleoedd i annog gwenyn a glöynnod byw, gosod bocsys adar yn eu lle i ddenu rhywogaethau brodorol a chynnal coed yn unol â’r Gorchmynion Diogelu Coed sydd yn eu lle.