Geirfa o Dermau
Bioamrywiaeth
Bioamrywiaeth yw'r amrywiaeth o fywyd a geir ar y ddaear ac mae'n cynnwys pob rhywogaeth o blanhigion ac anifeiliaid. Mae ecosystemau cydnerth yn dibynnu ar fioamrywiaeth ac yn sail i les economaidd, cymdeithasol, diwylliannol ac amgylcheddol.
Allyriadau Carbon
Defnyddir fel llaw-fer i gyfeirio at allyriadau nwyon tŷ gwydr (GHG) sydd wedi'u cynnwys yng Nghytundeb Kyoto. Carbon deuocsid yw'r GHG mwyaf cyffredin, a gellir mesur nwyon eraill mewn perthynas ag ef (edrychwch ar CO2e).
Niwtral o ran Carbon
Cydbwyso allyriadau carbon yn erbyn symud carbon a / neu wrthbwyso carbon gyda'r canlyniad net yn sero (edrychwch hefyd ar Sero Net). Mae hyn fel arfer yn ymwneud ag allyriadau cwmpas 1 a 2 ar sail orfodol yn unig ac anogir allyriadau cwmpas 3.
Newid Hinsawdd
Y newid mawr, hirdymor ym mhatrymau tywydd y blaned neu dymereddau cyfartalog.
Argyfwng Hinsawdd
Y problemau difrifol a brys a achosir gan newidiadau yn nhywydd y byd o ganlyniad i weithgarwch dynol yn cynyddu lefel y carbon deuocsid yn yr atmosffer.
Nwyon Tŷ Gwydr
Nwyon yn atmosffer y Ddaear sy'n dal gwres. Maent yn gadael i olau'r haul basio drwy'r atmosffer, ond maent yn atal y gwres y mae golau'r haul yn ei rannu rhag gadael yr atmosffer. Y prif nwyon tŷ gwydr yw carbon deuocsid, methan ac ocsid nitraidd. Nwyon tŷ gwydr yw prif achos newid hinsawdd.
Argyfwng Natur
Colli cynefin i fyd natur a bywyd gwyllt a lleihad mewn bioamrywiaeth.
Sero Net
Cydbwyso allyriadau carbon yn erbyn symud carbon a / neu wrthbwyso carbon gyda'r canlyniad net yn sero (edrychwch hefyd ar niwtral o ran carbon). Mae hyn yn cyd-fynd â'r taf-lwybr 1.5°c ac yn cynnwys allyriadau cwmpas 1, 2 a 3.
Cytundeb Paris
Mae hwn yn gytundeb rhyngwladol rhwymol yn gyfreithiol ar newid hinsawdd. Fe'i mabwysiadwyd mewn Uwchgynhadledd COP ym Mharis ym mis Rhagfyr 2015 gyda'r nod o gyfyngu cynhesu byd-eang i ymhell o dan 2 radd, yn ddelfrydol i 1.5 gradd o gymharu â lefelau cyn-ddiwydiannol.
Allyriadau Cwmpas 1
Allyriadau o ffynonellau y mae sefydliad yn berchen arnynt neu'n eu rheoli'n uniongyrchol. Un diffiniad syml yw allyriadau o danwydd sy'n cael ei losgi yn ein hadeiladau, ein cerbydau a’n hoffer fel boeleri.
Allyriadau Cwmpas 2
Allyriadau y mae sefydliad yn eu hachosi’n anuniongyrchol pan gynhyrchir yr ynni mae’n ei brynu, ac yn ei ddefnyddio. Un diffiniad syml yw allyriadau o danwydd rydym yn ei brynu.
Allyriadau Cwmpas 3
Allyriadau nad ydynt yn cael eu cynhyrchu gan y sefydliad ei hun, ac nid o ganlyniad i weithgareddau o asedau y mae’n berchen arnynt neu’n eu rheoli, ond gan y rhai y mae’n anuniongyrchol gyfrifol amdanynt. Mae hyn yn cynnwys nwyddau a gwasanaethau a brynwyd, teithio busnes, gwaredu gwastraff a chymudo gan gyflogeion. Fel rheol, allyriadau Cwmpas 3 sy’n cyfrannu fwyaf at ôl troed carbon sefydliad.
