Main Content CTA Title

Adran Tri: Rhannu arfer gorau

Yn ystod y trydydd fforwm ysgolion ar-lein (Gorffennaf 2022), gofynnwyd i’r mynychwyr, a oedd yn cynnwys deg cynrychiolydd ysgol a dau gynrychiolydd chwaraeon o’r awdurdod lleol, lenwi holiadur (yn ddienw) yn adlewyrchu ar eu profiad o’r rhaglen ac yn rhoi sylwadau ar gynaliadwyedd yn y dyfodol. Nodwyd prinder staff mewn ysgolion oherwydd COVID-19 fel rheswm pam nad oedd rhai ysgolion yn gallu mynychu’r fforwm ysgolion.

Gan ddefnyddio graddfa Likert 5 pwynt (1 = anodd; 5 = hawdd), gofynnwyd i’r ysgolion am eu barn am weithredu’r rhaglen AEBSD.

  • Nododd 7 o fynychwyr sgôr o 3 sy’n awgrymu nad oedd yn anodd, ond ddim yn hawdd
  • Nododd 4 o fynychwyr sgôr o 4 sy’n awgrymu gweddol hawdd
  • Nododd 1 mynychwr sgôr o 5 sy’n golygu hawdd

Oherwydd oedi cyn i’r ysgol ddechrau’r rhaglen, neu oherwydd bod yr offer a brynwyd wedi’i dargedu fwy at dymor yr hydref, mae profiad rhai ysgolion wedi bod yn gyfyngedig ac yn golygu y byddant yn parhau ym mlwyddyn academaidd 2022/2023. Pan ofynnwyd i fynychwyr a fyddent yn dal ati, dywedodd 11 o fynychwyr y byddent a dywedodd un ysgol ‘efallai’. Dywedodd pawb a oedd yn bresennol y byddent yn argymell y fenter i ysgolion eraill gymryd rhan ynddi.

Elfennau cadarnhaol a heriau o weithredu’r rhaglen

Gan ddefnyddio ymatebion testun rhydd, gofynnwyd i’r mynychwyr adlewyrchu ar yr hyn a weithiodd yn dda wrth weithredu’r rhaglen a pha heriau oeddent wedi’u hwynebu. Mae Ffigur 19 yn tynnu sylw at elfennau cadarnhaol a heriau craidd eu profiadau. Un canfyddiad allweddol yw nodi gwell lles a sgiliau cymdeithasol ymhlith y plant. Er bod rhai o’r heriau a grybwyllwyd yn sylweddol, gyda chynllun gweithredu ar waith, gallai eitemau fel cydlynu rhieni fod yn haws eu rheoli.

Gofynion cefnogi a awgrymir ar gyfer gweithredu

Dywedodd athrawon a’r sefydliadau chwaraeon cefnogol y dylid ystyried y canlynol ar gyfer gweithredu llwyddiannus:

  • Cyllid (e.e. ar gyfer gweithgareddau dan arweiniad hyfforddwyr a chefnogaeth staff yr ysgol)
  • Staff hyfforddi
  • Darparu cludiant
  • Pwyntiau cyswllt rheolaidd i rannu arfer da
  • Cefnogaeth i adeiladu rhwydweithiau

Cyngor doeth i drawsnewid ysgol yn lleoliad addysg actif

  • Ffocws ar y gymuned a phartneriaeth - ymgynghori â disgyblion a’r gymuned i ddiwallu eu hanghenion, a chysylltu â chlybiau lleol
  • Ystyried cynaliadwyedd o’r dechrau un ac integreiddio cyllideb wrth gefn
  • Ysgrifennu cynllun, adolygu, ymrwymo ac ymgysylltu - byddwch yn realistig
  • Gweithio gyda Thimau Datblygu Chwaraeon
  • Ystyried neilltuo cydlynydd menter a chynnwys staff brwdfrydig

Elfennau cadarnhaol a heriau allweddol fel y’u nodwyd gan staff sy’n ymwneud â gweithredu’r rhaglen AEBSD

Ffigur 19: Mae’r raffeg yn tynnu sylw at y pethau cadarnhaol a'r heriau allweddol a nodwyd gan staff sy'n ymwneud â gweithredu'r rhaglen Addysg Actif y Tu Hwnt i’r Diwrnod Ysgol. Gan ddefnyddio ymatebion testun rhydd, gofynnwyd i’r mynychwyr adlewyrchu ar yr hyn a weithiodd yn dda wrth weithredu’r rhaglen a pha heriau oeddent wedi’u hwynebu.  Mae'r pethau cadarnhaol yn cynnwys: Gwell Llesiant “Yr effaith gadarnhaol y mae’r sesiynau’n ei chael ar y disgyblion nid yn unig o ran lefelau gweithgarwch ond ym mhob agwedd ar eu lles”  Cydlyniant a Chysylltiadau Cymunedol “Undod y gymuned o amgylch un o’r ysgolion”  Sgiliau Cymdeithasol Plant a Phobl Ifanc “Gweld disgyblion na fyddent fel arfer yn cymryd rhan mewn chwaraeon neu weithgareddau, yn cymryd rhan ac yn cael hwyl ac yn magu hyder.”  Cyfleusterau Newydd “Cyffro ynghylch cyfleusterau newydd”
Mae’r heriau’n cynnwys: Darparu Hwyluswyr “Trefnu a dod o hyd i wahanol ddarparwyr er mwyn cynnig cyfoeth o brofiadau i’r plant.”  Cyllid Cynaliadwy “Ddim yn gwybod a oes cyllid i barhau â’r prosiect gan ei fod o fudd mawr i’r disgyblion.”  Cefnogaeth gan Staff Ysgol Ychwanegol “Cefnogaeth gan staff ysgol ychwanegol - Glanhawyr / gofalwyr”  Gwerthuso a Monitro “Mae dod o hyd i amser i gwblhau’r gwaith papur ychwanegol yn anodd ar ben y baich gwaith addysgu eisoes”  Cydlynu Partneriaid “Cydlynu’r holl bartneriaid i weithredu’r prosiect”