Skip to main content

Ffederasiwn Y Parlwr Du (Ysgol Gronant, Ysgol Trelogan)

Ffocws yr ysgol: Cynyddu ymgysylltu’r rhieni a chydlyniant cymunedol

Trosolwg mynegi diddordeb

Mae ysgolion y ffederasiwn ac Ysgol Bryn Gwalia yn gwasanaethu ardal yr Wyddgrug, Sir y Fflint ac yn ddiweddar maent wedi profi disgyblion yn ymddwyn yn wrthgymdeithasol gyda’r nos, wedi’i waethygu drwy fod mewn ardal o amddifadedd cymdeithasol a gwledig. Croesawodd Swyddogion Cefnogi Cymunedol yr Heddlu lleol a Chynghorydd Tref lleol raglen

i ddisgyblion gael mynediad iddi gyda’r nos. Dim ond cyfran fechan o ddisgyblion yr ysgolion sy’n cymryd rhan mewn gweithgareddau ar ôl ysgol oherwydd diffyg darpariaeth ac anallu i deithio. Roedd y ddarpariaeth a gynigiwyd gan yr ysgolion fel rheol yn cynnwys chwaraeon cystadleuol, ac oherwydd maint bach yr ysgolion, roeddent yn cael anhawster cynnal timau ac yn methu recriwtio merched i fynychu. Hefyd, byddai’n well gan y disgyblion ddarpariaeth chwaraeon anghystadleuol. Y bwriad oedd i’r cyllid gael ei wario ar bedwar maes cyffredinol i gefnogi creu hybiau cymunedol:

  1. Cefnogaeth ychwanegol i ddisgyblion bregus ac anabl i fynychu
  2. Costau staff gan gynnwys hyfforddiant
  3. Darparwyr darparu sesiynau
  4. Offer

Gweithredu’r rhaglen

Derbyniodd yr ysgolion gyllid rhwng mis Rhagfyr 2021 a mis Mawrth 2022, er i Ysgol Bryn Gwalia barhau tan fis Gorffennaf 2022. Amrywiodd y niferoedd oedd yn bresennol, a gofnodwyd gan yr ysgolion, dros y misoedd, gyda’r presenoldeb mwyaf ym mis Mawrth (106 o gyfranogwyr) a mis Mai (105 o gyfranogwyr). Roedd y presenoldeb lleiaf ym mis Ebrill (26 o gyfranogwyr), a oedd yn sylweddol is na’r rhan fwyaf o fisoedd. Roedd y cofnodion dysgu misol yn rhestru’r gweithgareddau oedd yr ysgol wedi bod yn eu cynnig, fel beiciau balans, pêl osgoi, hoci, dawnsio stryd, Ysgol y Goedwig, a sesiynau chwaraeon yr Urdd.

Drwy gwblhau cofnodion dysgu misol, tynnwyd sylw at y pwyntiau adlewyrchu allweddol canlynol, a dogfennwyd gweithredu’r rhaglen gan yr ysgol yn yr amserlen a ddangosir yn Ffigur 13.

Ffigur 13: Mae’r raffeg yn dangos adlewyrchu misol yr ysgol ar weithredu’r rhaglen.  Mawrth - Prosiect ar y gweill. Darparwyr da a'r plant yn cymryd rhan yn dda yn y sesiynau. Cafodd perthnasoedd cadarnhaol eu meithrin rhwng staff a disgyblion yr ysgolion.  Ebrill – Sesiynau’n cael eu cynnig i’r holl blant lleol. Cawsant brofiad o amrywiaeth o weithgareddau ac edrychwyd ar ymgysylltu â chlybiau y tu allan i'r ysgol. Roedd y plant yn fwy parod i roi cynnig ar weithgareddau newydd.  Mai - Ystyriwyd cydlynu'r sesiynau yn y dyfodol er mwyn sefydlu cefnogaeth gyson, yn hytrach na chael gwahanol bobl i fynychu.  Mehefin - Cyflwyno sesiynau ar safleoedd y ddwy ysgol, gan newid ysgol am yn ail, ond darparu’r un sesiynau i sicrhau cysondeb. Mae ychwanegu sesiynau chwaraeon yr Urdd yn cefnogi ffocws ar y Gymraeg a dwyieithrwydd.  Gorffennaf - Defnyddiodd y plant y beiciau balans yn ystod amser ysgol, parhau i ddatblygu sgiliau ac arwain eraill. Sicrhau bod disgyblion iau yn gallu cael mynediad i sesiynau ysgol y goedwig a beicio. Roedd plant o wahanol ysgolion yn mwynhau cymdeithasu gyda'i gilydd.

Beth weithiodd yn dda:

  • Cysylltu â phartneriaid allanol fel Aura Leisure ac Urban Fusion
  • Dysgu ar y cyd a meithrin perthynas rhwng yr ysgolion: teimlad o undod
  • Archwiliodd y plant y posibilrwydd o fynychu sesiynau y tu allan i’r ysgol (e.e. ymuno â chlwb cicfocsio)
  • Mae wedi cefnogi gweithgarwch corfforol a lles sy’n flaenoriaeth uchel yn yr ysgolion

Pwyntiau dysgu:

  • Edrych ar ffyrdd pellach o ddod ag ysgolion y Ffederasiwn at ei gilydd ar gyfer sesiynau
  • Cysylltu â darparwyr eraill i ehangu’r ystod o gyfleoedd

Y camau nesaf:

  • Cynnwys darpariaeth ar gyfer disgyblion iau a chynnig ehangach o weithgareddau i bob disgybl
  • Ystyried a all sesiynau gael eu cefnogi gan ddarparu cludiant yn hytrach na dibynnu ar rieni

Canfyddiad y staff a’r disgyblion

Mae Ffigur 14 yn dangos y profiadau cadarnhaol a’r meysydd i’w gwella a nodwyd o’r grwpiau ffocws a’r cyfweliadau gyda’r disgyblion a’r staff, yn y drefn honno. Roedd gorgyffwrdd mewn canfyddiadau rhwng ymatebion y disgyblion a’r staff, er enghraifft, tynnodd y ddau sylw at y ffaith bod ymuno â chlybiau y tu allan i’r ysgol a’r cydweithio rhwng yr ysgolion yn gadarnhaol. Soniodd disgyblion hefyd am bethau cadarnhaol fel yr amrywiaeth o weithgareddau a’r ffaith eu bod yn hwyl. Nododd yr aelod o staff hefyd y manteision sy’n gysylltiedig â darparu cyfleoedd ar gyfer lles y disgybl.

Wrth ystyried meysydd i’w gwella, trafododd y disgyblion yr hoffent gael mwy o chwaraeon, mwy o amseroedd a mwy o sesiynau o fewn y prosiect a chludiant rhwng safleoedd yr ysgolion. Gwnaeth yr aelod o staff awgrymiadau fel derbyn cyllid pellach, symud y sesiynau i dymor yr haf, a chael mwy o ymwneud cymunedol.

Y camau nesaf – mis Medi 2022 ymlaen

Mae Arweinydd Addysg Sir y Fflint yn parhau i fonitro cynnydd yr ysgolion ac mae ganddo fwriad i ddefnyddio’r dysgu i gefnogi ysgolion eraill yn yr ardal i ymgorffori’r un dull.

Elfennau Positif

DisgyblionDisgyblion a staffStaff
HwylCydweithrediad YsgolionDarparu Cyfleoedd
Amrywiaeth o WeithgareddauYmuno â Chlybiau 
“Fe fyddwn i’n drist heb wneud addysg actif.”  
“Roedd cyfle i roi cynnig ar wahanol weithgareddau na fyddech yn rhoi cynnig arnyn nhw fel arfer.”  
“Roedd yn wych i mi!”  
“(Gweithgareddau) cwbl newydd.” “Plant o’r Parlwr Du sydd wedi gofyn nawr oes posib iddyn nhw gofrestru yn y clwb cicfocsio (rhagorol) oherwydd bod posib teithio yno o ble maen nhw’n byw, felly mae’n dda iawn.”
“Mae’n gyfle da i Drelogan fynd i Ronant a Gronant fynd i Drelogan.” “Gobeithio y cawn ni rai o’r rhieni o’r ysgol arall yn dod i lawr ac yn ymuno, a fyddai’n dda iawn.”
“Mae rhywun yn ein dosbarth ni aeth i’r Cicfocsio wedi dechrau mewn clwb cicfocsio y tu allan i’r ysgol.” “Mewn gwirionedd mae’n rhoi sesiynau am ddim i blant i ddod i gael hwyl, ymestyn eu haddysg ac maen nhw’n dal i ddysgu, maen nhw’n dal i ddatblygu eu holl sgiliau, eu lles, ac rydw i’n meddwl bod y rhan fwyaf o’r ysgolion sy’n cymryd rhan mewn ardaloedd o amddifadedd.”

Gwelliannau

DisgyblionDisgyblion a staffStaff
Mwy o Chwaraeon Cyllid Pellach
Mwy o Sesiynau/Amseroedd Amser o’r Flwyddyn/Tymhorol
Cludiant Rhwng Ysgolion Ymwneud y Gymuned
“[Fe fyddwn i’n hoffi] pêl droed.”  
“[Fe fyddwn i’n hoffi] pêl fasged.”  
“[Fe fyddwn i’n hoffi] Tennis.”  
“Byddai ychydig yn hirach [yn well].”  
“Ein rhieni ni sy’n mynd â ni yno mae’n debyg.” “Pe bai cyllid pellach ar gael iddo byddai’n wych.”
“Felly, rydw i’n meddwl mai’r hyn y mae angen i ni ei wneud nesaf mewn gwirionedd yw cael ychydig mwy o’r gymuned ehangach honno i gymryd rhan nawr.” “Rydw i’n meddwl pe baen ni’n gallu ei symud i dymor yr haf byddai’n well fyth oherwydd fe fyddech chi’n gallu mynd allan i’r awyr agored, a defnyddio caeau’r ysgol.”